Czytelnia, czyli przegląd książek o Indianach wydanych po polsku - wydawnictwo TIPI
Wydawnictwo TIPI - Biblioteka Tawacinu
Wydawnictwo TIPI z Wielichowa zajmuje się szeroko pojętą tematyką indiańską. Sztandarową pozycją od 1985 był (wtedy jeszcze niezarejestrowany oficjalnie) kwartalnik „Tawacin”, który ukazywał się do 2009 roku. Obecnie TIPI wydaje książki o tematyce indiańskiej. Współpracuje też z innymi wydawnictwami w zakresie pomocy przy tłumaczeniach i konsultacjach książek o Indianach.
Za pośrednictwem sklepu internetowego tipibooks.pl, wydawnictwo Marka Maciołka prowadzi sprzedaż książek własnych oraz innych wydawców.
Poniżej przedstawiamy książki z Biblioteki Tawacinu posegregowane w trzech działach: indiańskie biografie - monografie plemion - pozostałe książki
„Tawacin” (wym. tałaczin - w języku Siuksów „wola, poznanie, mądrość”) – najstarszy w Polsce i najdłużej wydawany kwartalnik poświęcony tubylczym ludom obu Ameryk. Ukazywał się w latach 1985-2009. Celem pisma było przybliżenie prawdziwego wizerunku Indian. W każdym numerze ukazywały się artykuły o indiańskiej kulturze, historii i duchowości, o tematach trudnych często przemilczanych, na przykład szkoły z internatem. Artykuły uzupełnia galeria fotografii z ziemi Indian lub reprodukcji indiańskiej sztuki współczesnej. Mimo upływu lat większość artykułów nie straciła na aktualności.
Egzemplarze archiwalne są przeważnie nowe, wyjęte z paczki z drukarni. Dostępne są jeszcze numery: 1997 nr 2,3 i 4 [38-40]; 2001 nr 2 i 4 [54,56]; 2002 nr 1 [57]; 2004 nr 1,2,3 [65-67]; 2009 nr 3 i 4 [87-88].
BONUS: przy zakupie WSZYSTKICH dostępnych numerów „Tawacinu” można skorzystać z ceny promocyjnej: 11 numerów za 22,00 zł. Sprawdź tematyczny spis treści artykułów w dostępnych archiwalnych numerach „Tawacinu” - dostępność w Księgarni w tipi
Słowo od M. Maciołka: "W tym miejscu mam okazję wytłumaczyć się, co znaczy Biblioteka "Tawacinu" i skąd te numerki. Czym jest, a raczej czym był "Tawacin"? Otóż był to kwartalnik poświęcony Indianom obu Ameryk, pierwszy numer ukazał się późną jesienią ...1985 roku, a ostatni wczesną zimą 2009/10. Obok kolejnych numerów czasopisma zaczęliśmy wydawać także tzw. "broszurki", odbijane na kserografie, a z biegiem lat książki pochodzące z coraz bardziej profesjonalnych drukarni. Mimo iż "Tawacin" już się nie ukazuje, zachowuję tę nieco sentymentalną numerację, aby zachować ciągłość i pokazać, skąd przyszliśmy.
Jest to także moja forma okazania szacunku tym wszystkim, z którymi od lat współpracuję. Choć nic nie trwa wiecznie, tylko ziemia i góry, to coś po nas zostanie.
redaktor M.M."
Kolejne nowości na rynku wydawniczym książek o Indianach.
7 sierpnia 2024 r.
Wydawnictwo TIPI przygotowało kolejną książkę w ramach serii: "Wielkie plemiona Ameryki - zarys monograficzny" - Biblioteka Tawacinu nr 61.
CZINUKOWIE Ludzie łososi i żywotników Adama Piekarskiego. Wprowadzenie autora: "Na początku XIX wieku o Czinukach najwięcej pisali Lewis z Clarkiem. Wczesną jesienią 1805 roku Amerykanie przekroczyli wododział kontynentalny Ameryki, a gdy dotarli do Kolumbii, spłynęli jej nurtem w kierunku Pacyfiku. Wyprawa zatrzymała się wtedy wśród Czinuków na zimę, dzięki czemu potomni uzyskali o nich sporo informacji. Lewis z Clarkiem przekazali nie tylko nazwy czinuckich odłamów i miejsc ich zamieszkania. Podali też szczegóły dotyczące kultury materialnej Czinuków i obszerną relację o samych ludziach, dokładnie opisując ich wygląd, sposób życia i zwyczaje. Wyprawa Lewisa i Clarka opuściła krainę Czinuków nad ujściem Kolumbii po pięciu miesiącach pobytu, ale od tego momentu ich losy uległy zmianie już na zawsze. W 2014 roku prowadziłem badania naukowe związane z ekspedycją Lewisa i Clarka. Przez trzy miesiące przemieszczałem się dawnym szlakiem amerykańskiej wyprawy, miałem też niepowtarzalną okazję przebywać w Oregonie, gdzie poznałem warunki naturalne regionu, jego faunę i florę. Mogłem też dostrzec, jak Kolumbia odciska swoje piętno na mieszkańcach stanu, dla których Czinukowie nie pozostali wyłącznie kartą historii. Zmierzałem nad Pacyfik sławnym nie tylko w Ameryce Szlakiem Oregońskim (Oregon Trail) i autostradą Historic Columbia River Highway, przebywałem również na wybrzeżu oceanicznym, które pomimo upalnych, letnich dni i mnie ukazało wypełnione mgłą oblicze....
Opisując historię Czinuków, mogę teraz rozwinąć wcześniejsze uwagi i ukazać losy tego ludu w szerszym kontekście historyczno-etnograficznym..."
"Czinukowie od co najmniej czterech tysięcy lat zamieszkiwali przyjazną dolinę rzeki Kolumbia w dzisiejszych stanach Oregon i Waszyngton. Lud ten składał się z dużych i mniejszych plemion żyjących w rozproszonych grupach, rozlokowanych po obu stronach rzeki. Mówiły one zbliżonymi do siebie dialektami z rodziny językowej chinook. Każda osada tworzyła niezależny byt społeczno-polityczny, w której obok chat i namiotów, krytych płatami kory, trawą, gałęziami i skórami, stały też wielkie domy z desek żywotnika."
19 maja 2024 r.
Wydawnictwo TIPI wydało właśnie pierwszy przekład w języku polskim książki "Storyteller" Leslie Marmon Silko.
Opowiadaczka z Puebla Laguna w przekładzie Ewy Dżurak jest dziełem niezwykłym. Przypomina przeglądanie rodzinnego albumu ze zdjęciami, kiedy zachowane w kadrze postaci przypominają różne zdarzenia i skłaniają do przytaczania opowieści, historyjek i plotek. Szczerość autorki pozwala głęboko wniknąć w świat wyobrażeń i wartości ludów Pueblo, a także Nawahów czy Apaczów. Na mnie duże wrażenie zrobiła opowieść o ściganiu Nawahów, którzy ukradli stado laguńskich owiec. Miało to miejsce po powrocie Nawahów z wygnania w Bosquo Redondo. Uczestnicy pościgu z Laguny nie tylko nie skrzywdzili Nawahów, kiedy ich złapali, ale podarowali im cztery owce dla głodujących rodzin. Na pamiątkę tych wydarzeń Nawahowie odwiedzający peublo Laguna podczas dorocznego Święta byli zapraszani do domów, gdzie mogli najeść się do syta.
Leslie Marmon Silko pochodzi z Pueblo Laguna i jest, obok N. Scotta Momadaya, Jamesa Welcha i Geralda Vizenora, najważniejszą pisarką z lat 70. i 80. XX wieku, zaliczaną do pierwszej fali tzw. Tubylczoamerykańskiego Odrodzenia (Native American Renaissance), czyli nurtu literackiego, który zwrócił uwagę na tradycyjną oralną twórczość tubylczych grup w Stanach Zjednoczonych. Jest autorką powieści Ceremony (1977), Almanac of the Dead (1991) oraz Gardens in the Dunes (2000). Wydała także dwie książki o charakterze autobiograficznym Sacred Water (1994) i The Turquoise Ledge (2010), wybór esejów Yellow Woman and a Beauty of the Spirit (1997) oraz tomik poezji Laguna Woman (1974).
Mieszka w Tucson w stanie Arizona, przy granicy Parku Narodowego Saguaro.
Mieszka w Tucson w stanie Arizona, przy granicy Parku Narodowego Saguaro.
02 kwietnia 2024 r.
Długo oczekiwane wydarzenie na indianistycznym rynku wydawniczym. W połowie kwietnia ukaże się nowa książka, która jest wspólnym przedsięwzięciem dwóch wydawnictw 👉 Foxes Books i Wydawnictwo TIPI.
Żółty Wilk. Jego własna historia.
autor George A. Dorsey
tłumaczenie Wiesław K. Niedźwiadek,
wstęp Marek Hyjek
Foxes Books 2024 przy współpracy TIPI
Seria Książki Lisów / Biblioteka "Tawacinu" nr 59
ISBN 978-83-62490-36-3
format 143 x 205, stron 362, fotografie
data publikacji: 15 kwietnia 2024 dostępna
Żółty Wilk miał 22 lata, gdy w 1877 roku rozpoczęła się wojna z Nez Perce. Walcząc jako zwiadowca i straż tylna, niejednokrotnie uciekając się do walki wręcz, został pięciokrotnie ranny, ale przeżył do późnej starości. Podczas gdy większość jego plemienia poddała się Armii Stanów Zjednoczonych, on, wraz z innymi, uciekł do Kanady. Wkrótce wrócił i zamieszkał w rezerwacie Indian Colville, setki mil od swojej pierwotnej ziemi w Oregonie.
Na początku XX wieku udzielił Lucullusowi V. McWhorterowi serii wywiadów do książki, która miała się ukazać na jego temat. Martwił się, że ludzie źle zapamiętają wojnę z Nez Perce. Oczywiście, nie miał pojęcia, że prawie nikt nie będzie jej pamiętał.
Na początku XX wieku udzielił Lucullusowi V. McWhorterowi serii wywiadów do książki, która miała się ukazać na jego temat. Martwił się, że ludzie źle zapamiętają wojnę z Nez Perce. Oczywiście, nie miał pojęcia, że prawie nikt nie będzie jej pamiętał.
Szczegółowa relacja uczestnika wszystkich bitew stoczonych podczas
ucieczki Indian Nez Perce w stronę Kanady. Autor wspomina dramatyczne
wydarzenia, śmierć bliskich i cierpienie niewinnych ludzi. Po upływie
kilkudziesięciu lat od tych wydarzeń potrafi krytycznie spojrzeć zarówno
na współplemieńców, jak i białych dowódców. Wielokrotnie koryguje
zapisy białych historyków, wykazując ich świadome tuszowanie
niewygodnych sytuacji i podkreślając, że niezbędne jest przedstawienie
indiańskiego punktu widzenia, bo dopiero wtedy czytelnik będzie mógł
zrozumieć, co się naprawdę wydarzyło.
Dotąd polski czytelnik stykał się przede wszystkim z legendą Wodza Józefa, jako doskonałym strategiem i nieustraszonym wodzem. Relacja Żółtego Wilka przywraca obu bohaterom właściwe proporcje.
Dotąd polski czytelnik stykał się przede wszystkim z legendą Wodza Józefa, jako doskonałym strategiem i nieustraszonym wodzem. Relacja Żółtego Wilka przywraca obu bohaterom właściwe proporcje.
25 czerwca 2023
Wydawnictwo TIPI z Wielichowa nie zwalnia i do aktualnej oferty dołożyło książkę Adama Fortunate Eagle'a, "PIPESTONE. Życie w szkole z internatem dla Indian" w przekładzie Bartosza Hlebowicza.
W ostatnich latach temat dotyczący szkół z internatem dla dzieci indiańskich budzi wiele kontrowersji. Autor Adam Fortunate Eagle jest Czipewejem (Chippewa) z rezerwatu Red Lake w Minnesocie. W latach 1935-1945 uczęszczał do Szkoły z Internatem dla Indian w Pipestone. Warto zapoznać się z jego opowieścią:
"Postanowiłem opowiedzieć o życiu w internacie, tak, jakby to zrobił chłopiec, którym wtedy byłem, jako narrator w pierwszej osobie. Zdecydowałem się na język pośredni – ani niezbyt dziecinny, ani niezbyt uczony. Zależało mi na wiernym opowiedzeniu tej części mego życia, tak jak go doświadczałem."
"Pisanie o szkołach z internatem dla Indian nie jest proste. Trudno pominąć cierpienie dzieci oderwanych od rodziny i rzuconych w nieprzyjazny świat, w którym, aby przetrwać, musiały się wyrzec wszystkiego, czego się dotąd nauczyły. Wiele dzieci zmarło z powodu chorób, kar cielesnych i ze zwykłej tęsknoty za domem. Tych tragedii nie da się niczym usprawiedliwić."
"Jednak nie można dziś odsądzać od czci i wiary twórców systemu szkół z internatem. Ludziom tym nie chodziło o przysporzenie Indianom dodatkowych cierpień, motywem ich działania nie była nienawiść. Przyświecały im ideały, w których odbijała się ówczesna kondycja kultury Zachodu i sposób myślenia o świecie."
Książka będzie do nabycia w 👉 Księgarni w tipi od 10 lipca 2023 r.
Adam Fortunate Eagle (ur. 1929 jako Adam Nordwall) jest Czipewejem (Chippewa) z rezerwatu Red Lake w Minnesocie. Na początku lat 50. zamieszkał w Kalifornii, gdzie zaangażował się w działalność społeczną na rzecz Indian. Był pomysłodawcą okupacji wyspy Alcatraz przez grupę Indianie Wszystkich Plemion w 1969 roku. Na Uniwersytecie Kalifornijskim w Hayward prowadził wykłady z dziedziny studiów tubylczych (Native studies).
Jest autorem książek: Alcatraz! Alcatraz! The Indian Occupation of 1969–1971 (1992), Heart of the Rock: The Indian Invasion of Alcatraz (2008) oraz Pipestone: My Life in an Indian Boarding School (2010). W 2014 wydał także zbiór anegdot Scalping Columbus and Other Damn Indian Stories: Truths, Half-Truths, and Outright Lies (2014).
Jest autorem książek: Alcatraz! Alcatraz! The Indian Occupation of 1969–1971 (1992), Heart of the Rock: The Indian Invasion of Alcatraz (2008) oraz Pipestone: My Life in an Indian Boarding School (2010). W 2014 wydał także zbiór anegdot Scalping Columbus and Other Damn Indian Stories: Truths, Half-Truths, and Outright Lies (2014).
7 czerwca 2023
Wydawnictwo TIPI z Wielichowa wydało właśnie piękną książkę dla najmłodszych. MUSZELKA ZE STRUMIENIA i inne opowieści indiańskie 🙂
Przy okazji Wydawnictwo przypomina, że Marek Hyjek jest autorem wielu książek wydanych przez TIPI. Niedawno ukazało się II wydanie NAWAHÓW, uzupełnione i wzbogacone o nowe ilustracje.
"Marek Hyjek od ponad pół wieku interesuje się historią i kulturą Indian Ameryki Północnej, a od czterdziestu lat pracuje z dziećmi i młodzieżą. Połączenie pasji z pracą pedagogiczną zaowocowało napisaniem opowiadań podobnych do tych niegdyś opowiadanych przy ogniskach. Autor przedstawił w nich obrazy z życia różnych plemion, ukazał związek Indian ze światem natury oraz uwidocznił mądrości zawarte w tradycyjnych bajkach, baśniach i legendach. W ten sposób nie tylko odtworzył piękno życia dawnych Indian, ale i nadał swoim opowiadaniom walor wychowawczy. Autor wzbogacił także książkę o ilustracje ukazujące koloryt i różnorodność indiańskiego świata."
19 października 2022
Tym razem Wydawnictwo TIPI pochyliło sie nad powieścią tubylczego autora🙂 David Heska Wanbli Weiden jest Lakotą Sicangu, z wykształcenia prawnikiem.
Jego debiutancka powieść Zimowe kroniki (Winter Counts, 2020) zdobyła liczne nagrody literackie i wyróżnienia, m.in. Anthony Award.
Jest profesorem Studiów tubylczoamerykańskich i Nauk politycznych na Metropolitan State University w Denver. Mieszka z rodziną w stanie Kolorado.W Bibliotece Tawacinu znajdziemy "Zimowe kroniki", które zostały dotąd przetłumaczone na język francuski, niemiecki i japoński.
Zimowa kronika (winter counts) to rodzaj kalendarza używanego przez Indian Wielkich Równin. Na skórze bizona wykonywano piktogram, prosty rysunek upamiętniający jakieś szczególne wydarzenie, z którym ma kojarzyć się dany rok. W naszych czasach rok 2020 mógłby na przykład upamiętnić pandemię koronawirusa, a 2022 wojnę w Ukrainie. Lakoci mierzyli rok od pierwszego śniegu do następnego pierwszego śniegu.
premiera: 19 października 2022 r.
01 lipca 2022
Wydawnictwo TIPI wraca z nowościami 🙂 W serii wydawniczej; Mali Wielcy – Indiańskie Biografie ukazała się książka "Wódz Józef z doliny Wallowa" Marka Hyjka, a w serii wydawniczej: Wielkie plemiona Ameryki - zarys monograficzny- "Odżibuejowie. Czarodzieje lasu" Leszka Michalika.
19 grudnia 2021
Podsumowanie roku na stronie Wydawnictwo TIPI oraz wydawnicze zapowiedzi, czyli rok 2022 na bogato w tipibooks.pl
"Kończy się rok 2021, w którym nie wydaliśmy żadnego nowego tytułu. Za to w następnym... Oto nasze plany:
KIOWA - Aleksandra Sudaka
UTE - Radosława Palonki
ODŻIBUEJOWIE - Leszka Michalika
MAPUCZE - Andrzeja Ulmera
WÓDZ JÓZEF Z DOLINY WALOWA - Marka Hyjka
PIPESTONE. My Life in an Indian Boarding School [tytuł roboczy: PIPESTONE. Życie w szkole z internatem] - Adama Fortunate Eagle'a
WINTER COUNTS [tytuł roboczy: ZIMOWE OBRAZKI] - Davida Heska Wanbli Weidena." O tej ostatniej książce jeszcze słów kilka. David Heska Wanbli Weiden jest Lakotą Sicangu, na co dzień pracuje jako adwokat w Denver, powieść jest jego literackim debiutem. Akcja dzieje się głównie w rezerwacie Rosebud i okolicy. Mimo iż to powieść, książka zawiera mnóstwo szczegółów o życiu współczesnych Siuksów z licznymi odwołaniami do przeszłości, zarówno tej z XIX wieku, jak i z drugiej połowy XX wieku, czyli "indiańskiego odrodzenia". Niepozbawiona tubylczego poczucia humoru, miejscami dramatyczna, niekiedy chwytająca za gardło ze wzruszenia, umiejętnie trzyma czytelnika w napięciu, aż do finału. Pełna smaczków dla wtajemniczonych, czyli czytelników choćby "Tawacinu", którzy z łatwością rozpoznają lakockie idiomy, na przykład "kręcący się koło fortu", czy nazwanie kogoś "jabłkiem", odbierane jako obelga. Powieść ukaże się późną wiosną przyszłego roku...
Udostępniamy fragmenty dwóch początkowych rozdziałów 👉 POBIERZ PDF
28 marca - 15 maja 2021
Nie lada gratka na rynku wydawniczym - Wydawnictwo TIPI z Wielichowa wprowadziło do ponownej sprzedaży dwie bardzo dobre pozycje sprzed lat. Nakład jest już na wyczerpaniu, ale kto pierwszy ten lepszy 😎 Książki są do nabycia w księgarni tipibooks.pl Szczegółowy opis książek znajdziecie obok.
31 marca pojawiła się jeszcze jedna książka ze starych zasobów wydawnictwa.
APACZE. Orły Południowego Zachodu
autor Donald E. Worcester
tłumaczenie Aleksander W. Sudak - opis
Biblioteka "Tawacinu" nr 29
TIPI, Wielichowo 2003
ISBN 83-902155-9-4
format 145×205
stron 408,
zdjęcia, mapy, indeks osób
nakład wyczerpany
Biblioteka Tawacinu
seria "Mali wielcy - indiańskie biografie"
Czerwona Chmura
wojownik i mąż stanu Siuksów Oglala
TIPI, Wielichowo 2009
Biblioteka "Tawacinu" nr 36
ISBN 978-83-919264-8-2
format 145×205, stron 332, fotografie, mapa
Biblioteka "Tawacinu" nr 36
ISBN 978-83-919264-8-2
format 145×205, stron 332, fotografie, mapa
nakład wyczerpany
Czarny Jastrząb
Autobiografia Wojna Czarnego Jastrzębia
J.B. Patterson
tłumaczenie Grzegorz Markowski - opis
TIPI, Wielichowo 2014
Biblioteka "Tawacinu" nr 44
ISBN 978-83-62490-17-2
format 145×205, stron 190, fotografie, indeks
nakład wyczerpany
Biblioteka Tawacinu
seria "Wielkie plemiona Ameryki - zarys monograficzny"
CZARNE STOPY Władcy Północnych Równin
autor Jarosław Wojtczak - opis
Biblioteka "Tawacinu" nr 49
TIPI, Wielichowo 2018
ISBN 978-83-62490-25-7
format 145×205
stron 96
fotografie, mapy
nakład wyczerpany
NEZ PERCE
Dzieci Kojota z Wyżyny Kolumbii
autor Jarosław Wojtczak - opis
Biblioteka "Tawacinu" nr 40
TIPI, Wielichowo 2013
ISBN 978-83-62490-10-3
format 145×205
stron 88, fotografie, mapa
nakład wyczerpany
PAUNISI. Nieszczęśliwy lud równin
autor Aleksander Sudak - opis
Biblioteka "Tawacinu" nr 27
Poznań / Wielichowo 1999
ISBN 839021556X
format 145×205
stron 80, fotografie
mapy, bibliografia
nakład wyczerpany
KOMANCZE. Władcy Południowych Równin
autor Aleksander Sudak - opis
Biblioteka "Tawacinu" nr 25
Poznań / Wielichowo 1998
Poznań / Wielichowo 1998
ISBN 83-85320-13-X
ISBN 83-902155-3-5
format 145×205
stron 80, fotografie, mapy, bibiografia
format 145×205
stron 80, fotografie, mapy, bibiografia
nakład wyczerpany
Seria Wielkie plemiona Ameryki - "... ideą tej serii jest pokazanie odrębności każdego ludu, podkreślenie jego indywidualnych cech, jego wyjątkowości, słowem - jego wielkości..."
Biblioteka Tawacinu - "pozostałe książki"
HUUPIRIKUCUU - powieść - opis
autor Grzegorz MarkowskiBiblioteka "Tawacinu" nr 48
TIPI, Wielichowo 2018, ISBN 978-83-62490-24-0
format 123×195, stron 320, ilustracje
Pierwsza polska powieść o Indianach, oparta na materiale etnograficznym i historycznym, od czasów trylogii Złoto Gór Czarnych Krystyny i Alfreda Szklarskich.
dostępnaPióropusze i krawaty
Referaty z sesji „Od zbrojnego oporu po współpracę z ONZ – Indianie w walce o swoje prawa” - opis
Biblioteka "Tawacinu" nr 32
TIPI, Wielichowo 2007
ISBN 978-83-919264-2-0
format 145×205, stron 144, fotografie
nakład wyczerpany
Odrębna rzeczywistość
Referaty z sesji "Indianie i indianiści" poświęconej pamięci Indiańskiej Babci, Stefanii Antoniewicz
TIPI, Wielichowo 2004
ISBN 83-919264-0-0
format 145×205, stron 200+16 nlb (zdjęcia), indeks
nakład wyczerpany
APACZE. Orły Południowego Zachodu
autor Donald E. Worcester
tłumaczenie Aleksander W. Sudak - opis
Biblioteka "Tawacinu" nr 29
TIPI, Wielichowo 2003
ISBN 83-902155-9-4
format 145×205
stron 408,
zdjęcia, mapy, indeks osób
nakład wyczerpany
Rany podskórne
15 poetów tubylczej Ameryki
oprac.Maurice Kenny - opistłumaczenie M. Maciołek
Biblioteka "Tawacinu" nr 26
TIPI, Wielichowo 1998
ISBN 8390215543
format 145×205, stron 72, ilustracjenakład wyczerpany
Wietrzny Orzeł i inne opowieści Abenaków
autor Joseph Bruchac - opis
tłumaczenie Marek Maciołek
Biblioteka "Tawacinu" nr 24
TIPI, Wielichowo 1995
ISBN 8390215500
format 145×205
stron 61
nakład wyczerpany